Mô hình chính quyền địa phương hai cấp, bao gồm các đơn vị hành chính cấp tỉnh/thành phố và cấp xã, đã chính thức có hiệu lực trên toàn quốc tại 34 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương kể từ ngày 1 tháng 7.

HÀ NỘI — Chuyển đổi số là yếu tố then chốt giúp mô hình chính quyền địa phương hai cấp vận hành hiệu quả, theo nhận định của các cán bộ và chuyên gia tại hội thảo trực tuyến do Cổng Thông tin điện tử Chính phủ phối hợp với Văn phòng UBND TP Hà Nội tổ chức vào thứ Năm.

Mô hình chính quyền địa phương hai cấp, bao gồm các đơn vị hành chính cấp tỉnh/thành phố và cấp xã, đã chính thức có hiệu lực trên toàn quốc từ ngày 1 tháng 7.

Phát biểu tại hội thảo, ông Phan Trung Tấn, Cục trưởng Cục Chính quyền địa phương (thuộc Bộ Nội vụ), cho biết dù mô hình mới chỉ được triển khai 23 ngày, nhưng những kết quả ban đầu thu được là rất tích cực.

Ở cấp xã, hệ thống chính trị đã được củng cố toàn diện, đảm bảo hoạt động diễn ra thông suốt.

Đặc biệt, các cơ quan chuyên môn như trung tâm phục vụ hành chính công đã được thành lập để giải quyết thủ tục hành chính cho người dân và doanh nghiệp ngay tại cơ sở.

Các hệ thống cung cấp dịch vụ công tại địa phương cũng đã được kết nối với Cổng dịch vụ công quốc gia để hỗ trợ việc xử lý hồ sơ.

Nhận thức được hạ tầng số là yếu tố quan trọng để đảm bảo thủ tục hành chính thông suốt và chính quyền địa phương vận hành hiệu quả, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) vào ngày 7 tháng 4 đã ban hành hướng dẫn cho các địa phương về các bước và quy trình cần thiết để nâng cấp hệ thống thông tin và quản lý địa phương.

Sau khi thí điểm nâng cấp hệ thống tại TP.HCM, Bộ KH&CN tiếp tục ban hành thêm hướng dẫn và tổ chức các khóa đào tạo số cho chính quyền địa phương nhằm hỗ trợ triển khai mô hình hai cấp.

Bộ cũng đã tư vấn cho Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng, phối hợp với các bộ ngành, và hợp tác với các doanh nghiệp công nghệ để hỗ trợ cán bộ công chức trong việc vận hành và duy trì các hệ thống hành chính.

Thứ trưởng Bộ KH&CN Phạm Đức Long cho biết hiện có hơn 12.000 nhân sự từ các doanh nghiệp công nghệ số đang phối hợp với 3.219 xã trên toàn quốc để hỗ trợ quá trình chuyển đổi sau khi thực hiện tái cơ cấu. Ngoài ra, lực lượng công an, quân đội và sinh viên tình nguyện cũng tham gia hỗ trợ đáng kể.

Trong khi đó, thủ đô Hà Nội đã tập trung vào việc đồng bộ hóa, dữ liệu và tính chủ động trong quá trình chuyển đổi số.

Kể từ khi Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 57 về việc tạo đột phá trong khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trên cả nước vào cuối năm 2024, Hà Nội đã triển khai hàng loạt chương trình hành động từ cấp thành phố đến cơ sở.

Chính quyền thành phố xem nghị quyết này không chỉ có ý nghĩa trong chuyển đổi số, mà còn trong việc hoàn thiện mô hình quản trị đô thị, ông Trương Việt Dũng, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội cho biết.

Với nguyên tắc “không để ai bị bỏ lại phía sau,” chính quyền Hà Nội đặc biệt chú trọng đến các nhóm yếu thế trong quá trình cung cấp dịch vụ hành chính.

Nhiều sáng kiến hỗ trợ người dân ngay tại nhà đã được triển khai, nhằm giúp họ giải quyết thủ tục hành chính, giảm bớt gánh nặng đi lại cho những đối tượng dễ bị tổn thương.

“Bài học lớn nhất của Hà Nội là: nguồn lực đến từ tư duy, động lực đến từ đổi mới, và sức mạnh đến từ nhân dân,” ông Dũng nhấn mạnh, đồng thời khẳng định sự cần thiết của việc thay đổi cả trong tư duy lẫn hành động.

Chia sẻ về kinh nghiệm quản lý ở cơ sở, bà Trịnh Ngọc Trâm – Phó Chủ tịch UBND phường Cửa Nam – cho biết các sáng kiến mới chắc chắn sẽ gặp cả thuận lợi lẫn thách thức trong giai đoạn đầu triển khai.

Bà cho biết, sau khi sắp xếp lại bộ máy hành chính, khối lượng công việc ở cấp phường tăng lên đáng kể, khiến công chức chịu nhiều áp lực hơn. Do đó, lãnh đạo và cán bộ cơ sở phải phối hợp chặt chẽ với đội ngũ của mình để giải quyết khó khăn, bảo đảm công việc được thực hiện hiệu quả.

“Chúng tôi tin rằng, dù có khó khăn, nhưng với sự tin tưởng của người dân và sự hỗ trợ, đồng hành từ các cấp trên, cán bộ địa phương hoàn toàn có thể hoàn thành tốt nhiệm vụ,” bà Trâm nói.

Phát biểu tại hội thảo, ông Nguyễn Quang Đồng – Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chính sách và Phát triển Truyền thông (IPS, thuộc Hội Truyền thông số Việt Nam) – nhấn mạnh cần quan tâm hơn đến vấn đề an ninh dữ liệu trong bối cảnh hiện nay.

“Bên cạnh các biện pháp kỹ thuật truyền thống như phòng chống tấn công mạng hay tuân thủ tiêu chuẩn kỹ thuật, chúng tôi kiến nghị tiếp cận chính sách rộng hơn và toàn diện hơn đối với các vấn đề liên quan đến dữ liệu,” ông nói, đồng thời giải thích rằng các chính sách này có thể bao gồm phân loại dữ liệu và bảo vệ quyền riêng tư.

“Với nhận thức thống nhất, chính sách phù hợp cho từng cơ quan, đơn vị, cùng với sự hiểu biết sâu rộng hơn từ người dân, chúng ta hoàn toàn có thể tin tưởng rằng dữ liệu sẽ trở thành yếu tố sống còn trong quản trị và hệ thống thể chế,” ông Đồng khẳng định. — VNS