Hà Nội sẽ chính thức ra mắt nền tảng vé điện tử liên thông vào ngày 2 tháng 9. Hệ thống này sẽ được triển khai thông qua dịch vụ công nghệ thông tin thuê ngoài và sẽ tương thích với thẻ ngân hàng, ví điện tử, thậm chí cả căn cước công dân.

HÀ NỘI — Khi Việt Nam đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số, việc triển khai hệ thống vé thông minh không còn chỉ là một nâng cấp kỹ thuật đơn thuần mà đã trở thành một phần trong chiến lược quốc gia nhằm hiện đại hóa giao thông công cộng.

Phát biểu tại hội thảo gần đây với chủ đề “Giải pháp thanh toán thông minh cho giao thông hiện đại”, ông Đỗ Việt Hải, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội, cho biết thủ đô từ lâu đã xác định được nhu cầu cần có một hệ thống vé thông minh tích hợp nhằm đáp ứng yêu cầu thực tế và hỗ trợ Chính phủ thúc đẩy nền kinh tế không tiền mặt trong lĩnh vực giao thông công cộng.

Hà Nội dự kiến sẽ chính thức ra mắt nền tảng vé điện tử liên thông vào ngày 2 tháng 9. Hệ thống này sẽ được triển khai thông qua dịch vụ công nghệ thông tin thuê ngoài và sẽ tương thích với thẻ ngân hàng, ví điện tử, thậm chí cả căn cước công dân, nhờ ứng dụng tiêu chuẩn bảo mật thẻ chip nội địa VCCS do Công ty Cổ phần Thanh toán Quốc gia Việt Nam (NAPAS) hỗ trợ phát triển.

Ông Hải cho biết hệ thống mới kỳ vọng sẽ đơn giản hóa việc thanh toán cước phí và trong tương lai có thể mở rộng để tích hợp các dịch vụ như thu phí tự động, giữ xe và các hình thức giao thông khác.

Hà Nội đặt mục tiêu trở thành hình mẫu trong phát triển thành phố thông minh. Tuy nhiên, vẫn còn hai thách thức lớn: thay đổi thói quen của người dân, đặc biệt là người cao tuổi, và tìm kiếm công việc thay thế cho khoảng 4.000 nhân viên bán vé xe buýt hiện đang làm việc thủ công.

Tại TP. HCM, tuyến metro số 1 đã áp dụng mô hình thanh toán không tiền mặt với sự hợp tác từ các tổ chức tài chính quốc tế như Visa, Mastercard cùng với NAPAS.

Ông Nguyễn Hoàng Long, Phó Tổng Giám đốc NAPAS, cho biết công ty đã hoàn tất cơ sở hạ tầng kỹ thuật để tích hợp hệ thống thu phí tự động vào các tuyến đường sắt đô thị.

Ông lưu ý rằng chỉ mất 20 ngày để kết nối với hệ thống metro sau khi các thỏa thuận được ký kết, nhờ sự phối hợp chặt chẽ và các tiêu chuẩn đã sẵn sàng.

Hiện nay, hành khách có thể sử dụng thẻ ngân hàng nội địa và quốc tế để đi lại mà không cần thẻ giao thông riêng biệt. Các thử nghiệm thành công đã được tiến hành trên các tuyến xe buýt VinFast và tại các sân bay.

Cũng phát biểu tại hội thảo, ông Satoru Horiuchi, Tổng Giám đốc Tokyo Metro Việt Nam, cho biết Nhật Bản ban đầu vận hành các tuyến đường sắt một cách độc lập. Tuy nhiên, từ năm 2000 trở đi, quốc gia này đã bắt đầu đồng bộ hóa hệ thống bán vé, và đến năm 2013, các loại thẻ IC như Suica và Pasmo đã có thể sử dụng trên toàn quốc, không chỉ cho phương tiện giao thông mà còn trong các giao dịch hàng ngày.

Ông khuyến nghị Việt Nam nên thành lập một cơ quan trung ương để định hướng việc chuẩn hóa và đảm bảo tính nhất quán trong dữ liệu, công nghệ và chính sách giữa các bên liên quan.

Ông Fukuda Chihiro, Phó Trưởng Đại diện Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) tại Việt Nam, cho biết JICA đã và đang hỗ trợ các dự án đường sắt đô thị trên khắp Đông Nam Á, bao gồm Thái Lan, Philippines, Indonesia và Bangladesh.

Tại Việt Nam, hệ thống thu phí tự động (AFC) đã được triển khai như một phần của dự án metro tại TP. HCM.

Ông nêu rõ ba ưu tiên mà Chính phủ cần tập trung để hệ thống AFC thành công, bao gồm: khả năng tương thích với các dịch vụ khác, bảo vệ dữ liệu cá nhân và hỗ trợ tài chính.

Ông cũng khuyến khích Hà Nội học hỏi mô hình của TP. HCM trong việc cải thiện khả năng kết nối giữa xe buýt và các ga metro nhằm nâng cao sự thuận tiện cho hành khách.

Ông Khuất Việt Hùng, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Metro Hà Nội, kêu gọi cần phân định rõ ràng trách nhiệm giữa nhà nước và doanh nghiệp.

Doanh nghiệp nên chịu trách nhiệm quản lý hệ thống của mình, trong khi Chính phủ tập trung vào việc điều phối, xây dựng chính sách và quản lý dữ liệu, ông nói.

“Nền tảng đã sẵn sàng, công cụ cũng đã có đầy đủ. Điều quan trọng bây giờ là triển khai,” ông Hùng nhấn mạnh.

Theo ông Hải, ngoài chức năng thanh toán, hệ thống vé thông minh còn có tiềm năng to lớn như một “kho dữ liệu”.

“Đây không chỉ là một công cụ thu phí. Nó là một hệ thống thu thập dữ liệu toàn diện,” ông nói.

“Trong khi tài nguyên thiên nhiên đang cạn kiệt, tài nguyên số lại ngày càng phong phú. Chúng ta phải quyết định ngay từ bây giờ cách khai thác kho tài nguyên số này, không chỉ cho giao thông công cộng mà còn cho các lĩnh vực kinh tế và xã hội. Đó mới là mục tiêu dài hạn thực sự.” — VNS

(Nguồn: Việt Nam News)